Bası Yarası Evreleri
Evre 1: Cilt sağlamdır. Eritem (kızarıklık) vardır.Evre 2: Ciltte kısmi kalınlıkta kayıp bulunur. Yara sıyrık, su toplaması gibi yüzeyeldir.
Evre 3: Tam kat cilt kaybı vardır. Cilt ve cilt altı nekroz; derin siyah veya açık yaralar mevcuttur. Fasya dokusu derini etkilenmemiştir.
Evre 4: Derin yara, kas, kemik, eklem, tendon gibi derin yapılarda doku kaybı ve zedelenmeyle karakterizedir.
Aşağıda pozisyon ile ilgili resimler kullanılabir Avusturya Bası Yarası Önleme Derneği broşüründen alıntıdır
Yaraya iyi gelen şeyler nelerdir?
İyi beslenme iyileşme için gereklidir. İyileşme sürecinde, vücutta artan miktarda kalori, protein, A ve C vitamini ve bazen çinko gerekir.Sağlıklı beslenme hedefleri
İhtiyacınız olan tüm kalorileri, proteinleri, vitaminleri ve mineralleri almak için çeşitli yiyecekler tüketin. Vücudunuz yaraları etkin bir şekilde iyileştirebilmek için çeşitli besin maddelerine ihtiyaç duyar. Ne yediğiniz vücudunuzdaki yaranın ne kadar hızlı iyileşeceğini belirleyen en önemli faktörlerden biridir.
Yara bakımı pansumanı nedir, pansuman nasıl yapılır ?
Pansuman, bir doktor, hemşire, bakıcı ve/veya hasta tarafından yaranın iyileşmesine yardımcı olmak, enfeksiyon kapmasını veya komplikasyonlar gibi başka sorunları önlemek için kullanılır. Yara pansuman malzemeleri yarayla doğrudan temas edecek şekilde tasarlanmıştır. Pansuman yaranın türüne, ciddiyetine ve konumuna bağlı olarak çeşitli amaçlara hizmet eder. Enfeksiyon riskini azaltmanın en önemli işlevi olmasının yanı sıra kanamayı durdurup pıhtılaşmanın oluşmasına ve diğer iyileşme süreçlerinin başlamasına yardımcı olur.
Hidrokolloid sargı yanıklar, hafif ila orta derecede yaralar, nekrotik yaralar, basınç ülserleri ve venöz ülserlerde kullanılır.
Hidrojel sargı ise aşırı miktarda ağrılı, sıvı ve nekrotik yaralarda, basınç ülserleri, ikinci derece veya daha yüksek yanıklarda ve enfeksiyon içeren yaralarda kullanılır.
Aljinat sargılar orta ve yüksek miktarda yara drenajında, venöz ülserlerde, 3 veya 5. Seviye ülserlerde kullanılır.
Kolajen yara sargısı yatak yaraları, ülserler, kronik yaralar, cerrahi yaralar, ikinci derece veya daha yüksek yanıklar ve geniş yüzeyli yaralar için kullanılabilir.
Yatak yarası veya bası yarası sürecinin daha çabuk iyileşmesini engelleyen faktörler nelerdir?
Ölü doku (nekroz): Ölü dokular ve yabancı maddeler iyileşme sürecini etkiler.Enfeksiyon: Açık yaralar bakteriyel bir enfeksiyon sonucu gelişebilir, vücut yarayı iyileştirmek yerine enfeksiyonla başa çıkmaya çalışır.
Kanama: Kalıcı kanama yaranın katmanlarını sürekli ayrı tutacak, birleşmesini önleyecektir.
Mekanik hasar: Örneğin sabit olmayan, yatağa bağlı bir hastanın sürekli basınç ve sürtünme oluşma riskiyle karşı karşıyadır.
Diyet: Besin değerleri bakımından zayıf yiyeceklerin seçilmesi yaralı bölgeyi C vitamini, çinko ve protein gibi yarayı iyileştirmede etkili besin öğelerinden mahrum bırakabilir.
Tıbbi durumlar: Diyabet, anemi ve bölgeye kan akışını kısıtlayan bazı vasküler hastalıklar veya bağışıklık sistemini etkileyen bozukluklar yaranın iyileşmesini geciktirebilir.
Yaşlılık: Yaşlılarda yatak yarası veya bası yaralarının iyileşmesi daha uzun sürebilir.
İlaçlar: Bazı tıbbi durumların tedavisinde kullanılan ilaçlar veya tedaviler vücudun iyileşme sürecini etkileyebilir.
Sigara içmek: Sigara kullanımı iyileşmeyi engeller ve komplikasyon riskini artırır.
Varisli damarlar: Kısıtlı kan dolaşımı ve şişme cildin parçalanmasına ve kalıcı ülserasyona neden olabilir.
Kuruluk: Havayla temas halindeki yaraların (bacak ülseri gibi) iyileşme olasılığı daha düşüktür. Deri hücreleri ve bağışıklık hücreleri gibi iyileşmeye dahil olan çeşitli hücrelerin nemli ortama ihtiyacı vardır.
Havayla temas halindeki bası yarası veya yatak yarası daha çabuk iyileşir mi?
Çoğu ebeveyn ve hemşirenin yara tedavisinde zamana bağlı bir yaklaşımı vardır: temizleyin, kanamayı durdurun ve sonra biraz hava almasına izin verin. Tıbbi kaynaklarda anlatıldığı üzere bu yaklaşımın amacı enfeksiyon olasılığını azaltmak ve iyileşme sürecini hızlandırmaktır. Fakat yıllar ilerledikçe araştırmalar birçok kişinin küçük kesikler ve yaralanmalarda uyguladıkları bu yöntemin yanlış olduğu anlaşılmıştır. Uzmanlara göre bir yarayı havayla temas ettirmek korkunç bir hatadır, çünkü hücrelerin ölmesine yol açan kuru bir ortam oluşturur.Yapılan birkaç çalışma yaraların nemli ve üzerinin örtülü tutulduğunda kan damarlarının çok daha hızlı bir şekilde yenilendiğini ve enfeksiyona neden olan hücre sayısının açık bırakılan yaralara göre daha hızlı azaldığını göstermekte. Yarayı nemli tutmak ve en az beş gün süreyle örtmek yapılabilecek en iyi uygulamadır.
Ayrıca antibakteriyel merhem uygulaması da yaygın bir hatadır, bu merhemler yaranın nemli kalmasına neden olabilir ancak kontat dermatit adı verilen şişme ve alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Günde iki kez uygulanan vazelin oldukça etkili bir çözümdür.
Kremler ve Örtüler
Fito Krem
FİTO krem Epitel yenilenmesinin gerektiği cilt hastalıklarının topikal tedavisinde endikedir.FİTO INTERTULLE, epitelin yenilenmesini gerektiren ülser, 1. ve 2. derece yanık ve yatak yarası gibi deri dokusunun bozulduğu durumların topikal tedavisinde kullanılır.
Furacin Krem
Antibakteriyeldir. Travmatik lezyonlarda, ameliyat yaralarının enfeksiyondan korunmasında, ikinci ve üçüncü derece yanıklarda tedaviye ek olarak endikedir. Bakteriyel kontaminasyonun greft reddine yol açabileceği durumlarda da kullanılır.Silverdin Krem
Antibakteriyel ajandır. 2. ve 3. derece yanıklarda görülen yara enfeksiyonunun önlenmesi ve tedavisinde kullanılır. Ayrıca bacak ülseri, dekubital yaralar ve cilt greftlerinin enfeksiyondan korunmasında da kullanılır.RİF Krem
RİF, aşağıdaki durumlarda endikedir:- Gram-pozitif mikroorganizmalardan ileri gelen duyarlı bakterilerle oluşan ve özellikle diğer antibiyotik tedavilerinin cevap vermediği durumlarda,
- Deri ve yumuşak doku enfeksiyonları: Füronküloz, piyodermit, apse, lenfadenitte,
- Osteomiyelitte
- Gram-pozitif mikroorganizmalardan ileri gelen bronkopulmoner enfeksiyonlar, stafılokokal bakteremi
- Gram-negatif mikroorganizmalar veya karışık floranın neden olduğu enfeksiyonlar da dahil safra yollarına ait bakteriyel enfeksiyonlar (kolesistit, hepatokolanjit v.s.)'ın tedavisinde ve safra yolları ameliyatlarında profilaktik olarak kullanılır.
Hametan Krem
- Bebeklerin ve küçük çocukların pişiklerinde- 1. ve 2. derece yanıklarda / güneş yanıklarında
- Çizik ve kesik gibi yüzeysel deri lezyonlarında
- Emziren annelerde meme başı çatlaklarının bakımı ve korunmasında
- Kurumuş, çatlamış, yarılmış derinin bakımı ve korunmasında [yaşlı kimselerin derisi dahil]
kullanılır.
Hamazinc Krem
Bebeklerin ve küçük çocukların pişiklerinde Mantar enfeksiyonları veya bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle şiddetlenen pişik için takip tedavisinde 1. ve 2. derece yanıklarda/güneş yanıklarında Çizik ve kesik gibi yüzeysel deri lezyonlarında Emziren annelerde meme başı çatlaklarının bakımı ve korunmasında Kurumuş, çatlamış, yarılmış derinin bakımı ve korunmasında (yaşlı ve diyabetik kimselerin derisi dahil) Diğer ilaçlarla birlikte uygulanan tedaviye, eksüdatif ekzema, intertrigo gibi sulantılı lezyonlar ve akut yaraların (özellikle, bacak ülseri ve dekubitus ülseri) tedavisine yardımcı olarak kullanılır.Not: Hamazinc aynı zamanda hametan da içerir. Ekstra fark olarak Çinko oksit içerir.
Thiocilline Krem
Antibakteriyeldir.Göz pomadı: Konjunktivit, blefarit, arpacık, şalazyon, göz kapağı yara ve yanıkları, mikrobik göz enfeksiyonlarında endikedir.
Deri pomadı: Primer piyoderma (impetigo, ektima, paronikia, panaris, fronkül); Sekonder enfekte dermatozlar (ekzema, herpes, seboreik dermatitis); Dış kulak yolu enfeksiyonları, yaralar ve diğer cilt travmaları, meme başı çatlakları ve yanıkların tedavisinde kullanılır.
Bactigras Yara Örtüsü
Küçük ve yüzeysel yanıklarda, cilt kaybı olan yaralarda, kaynar suyun neden olduğu yanıklarda ve her türlü enfekte yaralarda kullanılır. İçerdiği parafin ve klorheksidin asetat sayesinde yanığın acısını dindirir ve yarayı enfeksiyonlardan korur.BACTIGRAS steril ve tek tek paketlenmiş antiseptik uygulamalarda kullanılan bir üründür.